Ster voor Trouw en Verdienste

Aangezien de Medaille voor Burgerlijke Verdienste door veel inlanders niet werd gezien als een hoge onderscheiding, werd besloten een nieuwe onderscheiding in te stellen. Deze zou de vorm van een bintang (ster) moeten krijgen, daar de inlanders sterren eerder als hoge onderscheiding zagen. Bij besluit van de Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië dd. 29 augustus 1893 no. 10 werd, met ingang van 1 januari 1894, de Ster voor Trouw en Verdienste ingesteld. Deze Ster zou net als de Medaille worden verleend aan aanzienlijke en verdienstelijke Inlanders.

De Ster voor Trouw en Verdienste zou worden verleend in vier klassen: een Grote Gouden Ster, een Goude Ster, een Zilveren Ster en een Bronzen Ster. Bij besluit van de Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië dd. 4 januari 1924 no. 19 werd hier nog een klasse aan toegevoegd: de Grote Zilveren Ster.

De laatste uitreikingen vonden, voor zover bekend, plaats in 1962. De onderscheiding is echter nooit officieel afgeschaft, dus zou in theorie nog gewoon uitgereikt kunnen worden.

Grote Gouden Ster voor Trouw en Verdienste

Het versiersel is een gouden ster, opgebouwd uit stralen, met twaalf geparelde punten. In het midden van de ster is een blauw geëmailleerd medaillon geplaatst welke aan de voorzijde de klimmende leeuw, met zwaard en pijlenbundel, uit het Nederlandse Rijkswapen vertoont, omgeven door een krans van lauwer- en eikenbladeren welke samenkomt in een Koninklijke kroon. Over de onderzijde van deze krans loopt een lint met het opschrift "JE MAINTIENDRAI". Het medaillon aan de keerzijde vertoont in drie regels het opschrift: "TROUW / EN / VERDIENSTE".

Het lint is Nassausch blauw met een brede oranje middenbaan en een smalle oranje baan aan elke zijde. Bij besluit van de Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië dd. 1 april 1945 (ingaande 1 mei 1945) werd het lint veranderd. Voortaan zou het Nassausch blauw zijn met vijf golvende oranje banen.

Kleine Gouden Ster voor Trouw en Verdienste

Het versiersel is een gouden ster, opgebouwd uit stralen, met twaalf geparelde punten. In het midden van de ster is een blauw geëmailleerd medaillon geplaatst welke aan de voorzijde het Nederlandse Rijkswapen vertoont. Het medaillon aan de keerzijde vertoont in drie regels het opschrift: "TROUW / EN / VERDIENSTE".

Het lint is Nassausch blauw met een brede oranje middenbaan en een smalle oranje baan aan elke zijde. Bij besluit van de Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië dd. 1 april 1945 (ingaande 1 mei 1945) werd het lint veranderd. Voortaan zou het Nassausch blauw zijn met vier golvende oranje banen.

Grote Zilveren Ster voor Trouw en Verdienste

Het versiersel is een zilveren ster, opgebouwd uit stralen, met twaalf geparelde punten. In het midden van de ster is een blauw geëmailleerd medaillon geplaatst welke aan de voorzijde de klimmende leeuw, met zwaard en pijlenbundel, uit het Nederlandse Rijkswapen vertoont, omgeven door een krans van lauwer- en eikenbladeren welke samenkomt in een Koninklijke kroon. Over de onderzijde van deze krans loopt een lint met het opschrift "JE MAINTIENDRAI". Het medaillon aan de keerzijde vertoont in drie regels het opschrift: "TROUW / EN / VERDIENSTE".

Het lint is Nassausch blauw met een brede oranje middenbaan. Bij besluit van de Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië dd. 1 april 1945 (ingaande 1 mei 1945) werd het lint veranderd. Voortaan zou het Nassausch blauw zijn met drie golvende oranje banen.

(Kleine) Zilveren Ster voor Trouw en Verdienste

Het versiersel is een zilveren ster, opgebouwd uit stralen, met twaalf geparelde punten. In het midden van de ster is een blauw geëmailleerd medaillon geplaatst welke aan de voorzijde het Nederlandse Rijkswapen vertoont. Het medaillon aan de keerzijde vertoont in drie regels het opschrift: "TROUW / EN / VERDIENSTE".

Het lint is Nassausch blauw met een brede oranje middenbaan. Bij besluit van de Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië dd. 1 april 1945 (ingaande 1 mei 1945) werd het lint veranderd. Voortaan zou het Nassausch blauw zijn met drie golvende oranje banen.

Bronzen Ster voor Trouw en Verdienste

Het versiersel is een zilveren ster, opgebouwd uit stralen, met twaalf geparelde punten. In het midden van de ster is een medaillon geplaatst welke aan de voorzijde het Nederlandse Rijkswapen vertoont. Het medaillon aan de keerzijde vertoont in drie regels het opschrift: "TROUW / EN / VERDIENSTE".
Oorspronkelijk was het medaillon van de Bronzen Ster niet geëmailleerd. Pas bij besluit van de Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië dd. 16 januari 1894 no. 31, werd besloten dat ook bij de Bronzen Ster het medaillon blauw zou worden geëmailleerd. Gezien de korte periode dat de ongeëmailleerde Bronzen Sterren voor Trouw en Verdienste zijn verleend, zijn deze zeer zeldzaam geworden.

Het lint is Nassausch blauw met een brede oranje middenbaan. Bij besluit van de Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië dd. 1 april 1945 (ingaande 1 mei 1945) werd het lint veranderd. Voortaan zou het Nassausch blauw zijn met drie golvende oranje banen.

Literatuur

"Rondschrijven van de 1e Gouvernements Secretaris dd. 10 Augustus 1929, No. 1841/AI, betreffende de uitreiking van onderscheidingen", Indisch Staatsblad No. 12083
"Besluit van 4 Januari 1924 no. 19, betreffende de onderscheiding van het bestaande eereteeken voor aanzienlijke en verdienstelijke Inlanders en Oostersche vreemdelingen in vijf klassen", Indisch Staatsblad No. 10507
"Circulaire van de Gouvernements Secretaris dd. 27 Augustus 1909, No. 2240, betreffende de toekenning van de zilveren ster voor trouw en verdienste aan desahoofden", Indisch Staatsblad No. 7083
"EERETEEKENEN voor aanzienlijke en verdienstelijke Inlanders en Oostersche vreemdelingen. De hoogere onderscheiding vervangt de lagere.", Indisch Staatsblad No. 6201
"Besluit Eereteekenen. Vorm der eereteekenen voor aanzienlijke en verdienstelijke Inlanders en Oostersche vreemdelingen", Indisch Staatsblad No. 4961

Bax, dr. W.F., Biemans, R. & Boutier, H. (2021). De geïllustreerde Bax. Ridderorden, eretekens, draagtekens en penningen (1813-1945). A Algemene draagtekens en penningen. Wageningen: Zonder uitgever, p. 118-119.
Gelton, P. (2008, oktober). Sterren stralen overal: hoe een Bronzen Ster voor Trouw en Verdienste terechtkomt tussen de onderscheidingen van Gerhard de Bruyn. Decorare. 20, p. 40-44.
Klein Nagelvoort, J. (2016, juni). Uitreikingen van de Ster voor Trouw en Verdienste aan Atjehse zelfbestuurder. In: Decorare. 35, p. 10-13.
Meijer, H.G., C.P. Mulder & B.W. Wagenaar (1984). Orders and Decorations of the Netherlands. Venray: eigen uitgave, p. 81-82.