Home -> Medailles -> Tweede Wereldoorlog / Militaire herinneringsmedailles -> Oorlogsherinneringskruis

Oorlogsherinneringskruis

Bij Koninklijk besluit no. 6 van 16 maart 1944 (Staatsblad E 16) werd het Oorlogsherinneringskruis ingesteld als beloning voor:

  1. militairen, in dienst van het Koninkrijk der Nederlanden;
  2. Nederlanders of Nederlandse onderdanen, dienende aan boord van Nederlandse koopvaardij- of vissersschepen onder Nederlands dan wel Geallieerd beheer;
  3. Nederlanders of Nederlandse onderdanen, deel uitmakende van vliegtuigbemanningen der Nederlandse burgerluchtvaart onder Nederlands dan wel Geallieerd beheer.

Zij dienden in alle opzichten een goede plichtsbetrachting en goed gedrag hebben getoond en vanaf 10 mei 1940 tot het einde van de oorlog ten minste zes maanden in hun functie dienst hebben gedaan.

Oorspronkelijk werd als ontwerp voor het Oorlogsherinneringskruis het ontwerp van het Ereteken voor belangrijke krijgsverrichtingen, met weglating van de tekst "VOOR BELANGRIJKE KRIJGSVERIGTINGEN" aangeduid.

Aan het Oorlogsherinneringskruis werden gespen verbonden; vijf voor algemene krijgsverrichtingen en vier voor bijzondere krijgsverrichtingen:

Voor algemene krijgsverrichtingen:

Voor bijzondere krijgsverrichtingen:

OorlogsherinneringskruisBij Koninklijk besluit van 10 juni 1947 werd het ontwerp van het kruis herzien tot zijn definitieve vorm: een vierarmig bronzen kruis, 40 millimeter breed. De voorzijde vertoont een ovaal medallion met de beeltenis van Hr.Ms. Koninging Wilhelmina, omgeven door een jarretel met het opschrift "VOOR KRIJGSVERRICHTINGEN". Om de jarretel, doch onder de armen van het kruis doorlopend is een krans van eikenbladeren. Op elk der armen is een "W" afgebeeld.
De keerzijde is vlak met in een uitgeholt ovaal de tekst "KON.-BEGEER / VOORSCHOTEN / F.S.INV." wat staat voor de fabrikant (Koninklijke Begeer) en voor de ontwerper (Frans Smits).

Het Besluit tot instelling van het Oorlogsherinneringskruis werd geheel herzien bij Koninklijk Besluit van 6 januari 1948 (Staatsblad I 6). De oorspronkelijke gespen werden afgeschaft en er werden twaalf nieuwe gespen ingesteld: vijf voor algemene krijgsverrichtingen en zeven voor bijzondere krijgsverrichtingen:

Voor algemene krijgsverrichtingen:

Voor bijzondere krijgsverrichtingen:

De gesp is uitgevoerd in brons, is 35 millimeter breed en 6 millimeter hoog. Men kon slechts één gesp voor algemene krijgsverrichtingen, doch meerdere gespen voor bijzondere krijgsverrichtingen verkrijgen.

De gesp "Oorlogsvluchten 1940-1945" werd uitgereikt aan hen, die daadwerkelijk tegen de vijand gestreden hebben, aan boord van luchtvaartuigen, en totaal tenminste zes maanden actieve dienst hebben verricht in een gebied waar oorlogsoperaties plaats vonden en of verricht konden worden.

Naar het batonsoverzichtNaar het batonsoverzicht
Naar het batonsoverzichtNaar het batonsoverzichtNaar het batonsoverzicht

Het lint, 27 millimeter breed, is oranje met aan weerszijden een 7 millimeter brede baan. Als het lint als baton gedragen wordt worden de gespen hier op aangegeven door middel van een achtpuntige gebombeerde ster. Bij één of twee sterren is het lint 27 millimeter breed, bij drie of vier is het lint 37 millimeter breed. Er mogen niet meer dan vier sterren op de baton gedragen worden.


Literatuur

Toekenning onderscheidingstekenen aan ex-KNIL-militairen", Legerorders 1953 nummer 297 L-Lu

Bartels, J.A.C. & B. Kist (1999). Vййl Veren! Frans Smits, Militair Stylist. Zaltbommel: Europese Bibliotheek, p. 66.
Bax, dr. W.F. (1950). Penningkundige geschiedenis van de Oorlogsjaren 1940-1945. Jaarboek van het Koninklijk Nederlandsch Genootschap voor Munt- en Penningkunde, XXXVII, p. 40-64, 127-149 [5, 6].
Bax, dr. W.F. (1951). De Nederlandse ridderorden en onderscheidingen. Rotterdam/’s-Gravenhage: Nijgh & Van Ditmar N.V., p. 27-29.
Keers, B. (2022). De medailleontwerpen van Frans Smits sr. (1946-2003). Zeist: Vereniging Studiekring Ridderorden en Onderscheidingen, p. 10, 12-14.
Meijer, H.G., C.P. Mulder & B.W. Wagenaar (1984). Orders and Decorations of the Netherlands. Venray: eigen uitgave, p. 92-96.
Vos Dzn., J. (1977). Inventaris van archivalia betreffende de Oorlogs-onderscheidingen voor het Koopvaardij- en Luchtvaartpersoneel 1940-1976. Zonder plaats: Ministerie van Verkeer en Waterstaat.